قال الله تعالی:
هر کس به مقتضاى رضاى من عمل کند من او را به سه خصلت وا مى دارم:
اول: شکرى به او یاد مى دهم که آمیخته با جهل نباشد.
دوم: به ذکرى موفقش مى کنم که فراموشى در آن راه نداشته باشد.
سوم: محبتى از خودم در دلش مى اندازم که محبت هیچ یک از مخلوقاتم را بر آن محبت ترجیح ندهد.
اى کسانى که ایمان آورده اید بر شما باد رعایت نفس خودتان، چه آنان که گمراه شده اند گمراهیشان بشما ضرر نمى رساند اگر شما خود راه را از دست ندهید، بازگشت همه شما به خداست و پس از آن آگاهتان مى کند به آنچه عمل مى کردید. (105)
مؤ منین مسؤول گمراهى اهل ضلالت نیستند. از ضلالت آنها نهراسند و تحت تاثیرقرار نگیرند
«آخر الزمان در کلام امام صادق (ع)»
و در روضه کافى از محمد بن یحیى از احمد بن محمد از بعضى اصحابش و نیز على بن ابراهیم از پدرش از ابن ابى عمیر روایت کرده اند که امام صادق (ع) فرمودند:
آیا نمی دانى که هر کس منتظر امر ما باشد و بر اذیتها و ترسها که امروز می بیند صبر کند، فردا در زمره ما خواهد بود،
پس هر زمان دیدى حق مرده و اهلش از بین رفته اند و جور و ستم همه جا را فرا گرفته و قرآن کهنه شده و چیزهائى در آن پدید آمده که در آن نیست
و دیدى که قرآن طبق هوا و هوسها توجیه و تفسیر می شود
و دیدى که دین وارونه شده، آنچنانکه کاسه وارونه می شود
و دیدى که اهل باطل بر اهل حق آقائى و سرورى می کنند
و دیدى که شر ظاهر گشته و از آن نهى نمی شود بلکه از اهل شر دفاع می شود
خداوند در آیه ۶۷ سوره مائده می فرماید: «ان الله لا یهدى القوم الکافرین» مبنی بر اینکه خداوند قوم کفار را هدایت نمى کند، آیا این جمله منافى سراپاى قرآن و مخالف صریح عقل نیست؟! خداوندى که خود تمامى وسایل هدایت را که یکى از آنها فرستادن انبیا و کتابهاى آسمانى است فراهم فرموده، آیا معقول است همین خداى مهربان از طرفى به انبیاى خود اصرار بورزد که بندگان مرا به خدایشان آشنا کنید و از طرفى خودش بفرماید: خداوند کفار را هدایت نمى کند مگر اینکه حجت خالص بر آنها تمام شود؟! و آیا جز این است که ما به چشم خود مى بینیم که خداوند کفار را یکى پس از دیگرى هدایت مى کند؟!
پاسخ علامه طباطبایی:
«آخر الزمان در کلام پیامبر اکرم (ص)»
عبد الله بن عباس می گوید: با رسول خدا به زیارت حج رفتیم ، همان حجى که بعد از آن رسول خدا (ص) از دنیا رفت ، و یا به عبارت دیگر حجة الوداع - رسول خدا (ص) در کعبه را گرفت و سپس روى نازنین خود را به طرف ما کرد و فرمود: مى خواهید شما را خبر دهم از علامات قیامت؟
و در آن روز سلمان رضى الله عنه از هر کس دیگر به آن جناب نزدیک تر بود، لذا او در پاسخ رسول خدا (ص) عرضه داشت: بله یا رسول الله.
حضرت فرمود:
همیشه برایم سوال است که چرا ابدال اولیا خدا و عرفا همه مرد هستند و اگر هم در بین ایشان زن باشد خیلی موارد کم و انگشت شماری هستند. آیا زنان ذاتا استعداد کمتری برای پیشرفت معنوی دارند؟ اگر جواب مثبت است علت آن چیست و اگر جواب منفی است و به نظر شما زنان و مردان امکان رشد یکسانی از نظر ایمانی و پیشرفت معنوی دارند پس چرا در عمل و آن چه ما در طول تاریخ دیده ایم به گونه دیگری است و علت را در کجا باید جستجو کرد؟
پاسخ استاد اصغر طاهرزاده:
سخنان حکیمانه و انقلابی
«دکتر رحیم پور ازغدی»
این روزها نسبت به سخنان آقای رحیم پور ازغدی که در فیضیه ایراد کرده اند نظرات مختلفی به میان آمده است حتی شایع است که بناست ایشان را محاکمه کنند. نظر شما در این مورد چیست؟
پاسخ استاد اصغر طاهرزاده:
در ابتدا عرض کنم البته مسئله‌ی محاکمه مربوط به آن طلبه‌ای است که بر روی پلاکارد که در دست داشت نوشته شده بود:
حال کاری به محاکمه و عدم محاکمه‌ی آن طلبه ندارم.
گوشتخواری یا گیاهخواری؟
نظر اسلام چیست؟
آیا خداوند توبه همه بندگان را می پذیرد؟
آیا انسان تا لحظه مرگ فرصت توبه دارد؟
توبه مقربین و معصومین به چه معناست؟
آیا اعتقاد به قبولی توبه از طرف خداوند باعث جری شدن گنهکار نمی شود؟
آیا توبه از شرک باعث بخشش همه گناهان حتی حق الناس می شود؟
در کتاب معراج السعاده حدیثی دیدم که نوشته بود: هرکس یقین به قضا و قدر داشته باشد غمناک نگردد. از طرفی روایت داریم که «ازالة الفرصه غصة» یا «اضاعة الفرصة غصة از غررالحکم»، این دو روایت چطور باهم قابل جمع است؟ کسی که فرصتی را از دست بدهد و کوتاهی کند غمگین و پشیمان می شود، حال آنکه روایت اول می گوید اگر یقین به قضا و قدر داشته باشید نباید غمگین بشوید.
پاسخ استاد اصغر طاهرزاده:
در تفسیر عیّاشى از سلیمان بن خالد روایت آورده که گفت:
من به امام صادق (علیه السلام) عرض کردم:
پاسخ این مردم که مى پرسند: اگر على (علیه السلام) حقّى داشت چرا براى احقاق آن قیام نکرد، چیست؟
خصال از امام صادق (علیه السلام) از پدرش، از جدش، از على (علیه السلام) روایت کرده که فرمود: براى بهشت هشت در است:
درى است که از آن انبیا و صدیقین داخل مى شوند.
و درى دیگر است که از آن شهدا و صالحان داخل مى شوند،
و پنج در از آنها مخصوص شیعیان و دوستداران ما است تا آنجا که فرمود:
و در مجمع البیان از کلبى نقل کرده که در تفسیر آیه مورد بحث گفته است:
این آیه درباره مشرکین یعنى وحشى و یاران او نازل شده، چون وقتى وحشى حمزه را کشت، و قرار بود که اگر او را به قتل برساند آزادش کنند، و به عهد خود وفا نکردند، او و یارانش از کار خود پشیمان شدند، و نامه اى از مکه براى رسول خدا (صلى اللّه علیه و آله) فرستادند، مشعر به این که ما از کرده خود پشیمان شده ایم، و چیزى مانع اسلام آوردن ما نیست مگر آن مطلبى که ما از تو در مکه شنیدیم، گفتى:
«و الّذین لا یدعون مع اللّه الها آخر، و لا یقتلون النفس الّتى حرّم اللّه الا بالحق، و لا یزنون...».
و ما تاکنون هم شرک ورزیدیم، و به جز خداى تعالى معبودهایى پرستیدیم و هم خون کسى را که خدا خونش را محترم مى دانست بریختیم، و هم زنا کردیم، اگر این مانع در کار نبود ما به پیرویت در مى آمدیم،
«معرفت النفس»
و مراحل رجوع به حقیقت در این تاریخ
«همراه با شرح صوتی استاد اصغر طاهرزاده»
با سلام خدمت استاد عزیز:
۱. در تفسیر آیه: «ان اللّه لا یغفر ان یشرک به و یغفر مادون ذلک لمن یشاء.» در بخش روایات وارده در ذیل این آیه، جناب علامه می فرمایند:
«و اما آیاتى که قاتل نفس محترمه و بدون حق را و نیز رباخوار و قاطع رحم را تهدید مى کند به آتش جاودانه صرف اعلام خطر است، نظیر آیات زیر که مى فرماید: «و من یقتل مؤمنا متعمدا فجزاوه جهنّم خالدا فیها...»، و نیز مى فرماید: «و من عاد فاولئک اصحاب النار هم فیها خالدون.» و «اولئک لهم اللعنه و لهم سوء الدار» و آیاتى دیگر از این قبیل، که تهدید به شر و خطر مى کند، و از عذاب آتش خبر مى دهد، و اما این که این کیفر حتمى و غیر قابل تغییر باشد، به طورى که امکان برداشتنش نباشد، آیات صراحتى در آن ندارند.»
یعنی طبق دیدگاه علامه برای کسی که مرتکب قتل نفس مثلا خودکشی شده است عذاب جاودانه یا همان خلود در جهنم حتمی نیست و امکان بخشش آنها هم وجود دارد؟ با توجه به اینکه خداوند می فرماید پایین تر از شرک هر گناهی که را خداوند بخواهد خواهد بخشید؟
۲. آیا حضرت علامه قائل به خلود جهنم به معنای زندگی ابدی در جهنم است یا خلود را به معنای مدتی بسیار طولانی می دانند و نه جاودانه؟
با تشکر از پاسخگویی شما
«آرمان بدیعی»
اما حکمت این که شرک را نمى آمرزد، این است که عالم خلقت که سراپایش رحمت خدا است، اساسش عبودیت خلق و ربوبیت خداى تعالى است، همچنان که خود خداى تعالى فرمود:
«و ما خلقت الجن و الانس الا لیعبدون»
و معلوم است که با شرک دیگر عبودیتى نیست.
و اما اینکه سایر گناهان و نافرمانیهاى کمتر از شرک را مى آمرزد از دو راه و وسیله است،
راه اول: شفاعت کسانى که خداوند براى آنها منزلت شفاعت را قرار داده است، از انبیا و اولیا و ملائکه.
راه دوم: به واسطه اعمال صالحه خود افراد گناهکار، چون اعمال صالحه گناهان را عفو مى کند، و شفاعت شفیعان نیز براى این است همانطور که در دنیا واسطه به کمال رسیدن بندگان بودند در آخرت نیز واسطه باشند همچنانکه خودش فرموده که شفاعت آنان را مى پذیرد، و در حدیثى رسول خدا (صلى اللّه علیه و آله) فرمود:
«اهل المعروف فى الدنیا هم اهل المعروف فى الاخرة»
کسانى که در دنیا واسطه در خیر و برکت بودند، در آخرت نیز دستگیرى از گنه کاران را به آنان واگذار مى کنند»
و اما توبه:
خواهشمند است در خصوص این روایت توضیح بفرمایید. شما قبلا فرموده بودید موجود مجرد هیچگاه نمی میرد این چگونه مرگی است که در روایت از آن صحبت شده است؟
بنابر روایتی که از امام سجاد (ع) آمده است که ایشان می‌فرمایند:
«هنگامی که اسرافیل در صور می‌دمد مرگ، تمام موجودات را در کام خود فرو برده و سکوتی مرگبار عالم هستی را فرا می‌گیرد سپس خداوند به عزرائیل می‌فرماید: ای عزرائیل چه کسانی باقی مانده‌اند؟ فرشته مرگ می‌گوید: «انتَ الحی الذی لا یموت» شما که هیچ گاه نمی‌میری و جبرئیل و میکائیل و اسرافیل و من.»
خداوند به عزرائیل دستور می‌دهد که روح آن سه فرشته مقرب درگاهش را قبض کند. سپس خداوند می‌فرماید: چه کسی مانده است؟
عزرائیل جواب می‌دهد: بنده ضعیف و مسکین تو عزرائیل، در این هنگام از طرف خدا خطاب می‌رسد. بمیر ای ملک الموت. عزرائیل صیحه‌ای می‌زند که اگر این صیحه را مردم پیش از مرگ می‌شنیدند در اثر آن می‌مردند. وقتی تلخی مرگ در کامش پدیدار می‌شود، می‌گوید: اگر می‌دانستم جان کندن این مقدار سخت و تلخ است همانا در این باره با مومنین مدارا می‌کردم.
پاسخ استاد اصغر طاهرزاده:
مرحوم شیخ در کتاب مجالس به سند خود از حفص بن غیاث قاضى روایت کرده که گفت:
من در محضر جعفر بن محمد (علیه السلام) بودم، در آن زمانى که منصور آن جناب را احضار کرده بود، ابن ابى العوجاء که مردى ملحد بود به حضورش آمد، و عرضه داشت:
چه مى فرمایى در معناى آیه:
«کلما نضجت جلودهم بدلناهم جلودا غیرها، لیذوقوا العذاب» (۱)
که من در آن اشکالى دارم، و آن این است که به فرضى که پوست خود انسان گناه کرده باشد، پوستهاى بعدى که در دوزخ بعد از سوخته شدن پوست اول به بدن مى روید چه گناهى کرده، بسوزد؟
امام صادق (علیه السلام) فرمود:
ما اعتقاد به ارحم‌الراحمینی خدا داریم. پس هر چیزی که ما نیاز داریم خدا بدون سؤال و جواب در اختیار ما قرار می‌دهد! حتی اگر خودمان به نیاز آن چیز توجه نداشته باشیم. اینطور نیست؟ اگه خدا آن را به ما ندهد به ما ظلم کرده که ما ابداً به این اعتقاد نداریم. حالا با توجه به اینها پس ما چرا باید برای خودمان و یا حتی دیگران دعا کنیم؟ یعنی اگه ما دعا بکنیم و صلاح مان در آن نباشد یا باشد و ما دعا نکنیم خدا از ما دریغ می کند؟ پس علم و حکمت و عدل و ارحم‌الراحمینی خدا چی می شود؟
پاسخ استاد اصغر طاهزاده:
روایتی خواندنی از پیامبر (ص) دربارة زن در اسلام
بیهقی در الدرالمنثور از «اسما بنت یزید انصارى» روایت کرده که نزد رسول خدا (صلى اللّه علیه و آله) شده در حالى که آن جناب در بین اصحابش قرار داشت، اسما عرضه داشت:
پدر و مادرم فدایت باد، من از طرف زنان خدمت شما آمده ام، یا رسول اللّه جانم به فدایت بدان که هیچ زنى در شرق و غرب از آمدن من به نزد تو خبردار نشده، مگر آن که نظریه اش مثل همین نظریه اى است که من عرض مى کنم.
خداى تعالى تو را به حق مبعوث کرد به سوى مردان و زنان (عالم) و ما به تو ایمان آوردیم، و به معبود تو که تو را فرستاده نیز ایمان آوردیم، و ما طایفه زنان محصور در چهار دیوارى خانه ها، و تحت سیطره مردان هستیم، و در عین حال پایه و اساس خانه و زندگى شما مردانیم این مائیم که شهوات شما را بر مى آوریم، و به فرزندان شما حامله مى شویم، و اما شما مردان در دین اسلام برترى هایى بر ما یافته اید، شما به نمازهاى جمعه، و جماعت و به عیادت بیماران، و به تشییع جنازه مى روید، همه ساله مى توانید پشت سر هم به حج بروید، و از همه اینها ارزنده تر این که شما مردان مى توانید در راه خدا جهاد کنید، و چون شما به سوى حج و یا عمره و یا به سوى جهاد مى روید اموال شما را حفظ مى کنیم، و براى شما پارچه مى بافیم، تا لباس برایتان بدوزیم، و اموال شما را تر و خشک مى کنیم، (در نسخه اى دیگر آمده اولادتان را تربیت مى کنیم) پس آیا در اجر و ثواب با شما شریک نیستیم؟
