«سنن و آداب پیامبر اکرم (ص) در معاشرت با مردم (قسمت سوم)»
به آن خدائى که رسول الله (صلى الله علیه و آله) را به حق مبعوث کرد، هیچگاه نشد که مرا در کارى که کردم و او را خوش نیامد عتاب کرده باشد که چرا چنین کردى، نه تنها آن جناب مرا مورد عتاب قرار نداد بلکه اگر هم زوجات او مرا ملامت مى کردند مى فرمود متعرضش نشوید مقدر چنین بوده. (۱)
«سنن و آداب پیامبر اکرم (ص) در معاشرت با مردم (قسمت دوم)»
امام صادق (علیه السلام) نقل کرده که فرمود: رسول خدا (صلى الله علیه و آله) نگاه هاى زیر چشمى خود را در بین اصحابش به طور مساوى تقسیم کرده بود به این معنا که به تمام آنان به یک جور نظر مى انداخت و همه را به یک چشم مى دید. (۱)
رسول خدا (صلى الله علیه و آله ) هر وقت حرف مى زد در حرف زدنش تبسم مى کرد. (۲)
«سنن و آداب پیامبر اکرم (ص) در معاشرت با مردم (قسمت اول)»
رسول خدا (صلى الله علیه و آله) لباس خود را خودش وصله مى زد، و کفش خود را خود مى دوخت ، و گوسفند خود را مى دوشید، و با بردگان هم غذا مى شد، و بر زمین مى نشست و بر دراز گوش سوار مى شد و دیگرى را هم پشت سر خود بر آن سوار مى کرد، و حیا مانعش نمى شد از اینکه مایحتاج خود را خودش از بازار تهیه کرده به سوى اهل خانه اش ببرد، به توانگران و فقرا دست مى داد و دست خود را نمى کشید تا طرف دست خود را بکشد، به هر کس مى رسید چه توانگر و چه درویش و چه کوچک و چه بزرگ سلام می داد، و اگر چیزى تعارفش مى کردند آن را تحقیر نمى کرد اگر چه یک خرماى پوسیده بود،
«سخاوت حضرت محمد (ص) و توجه ایشان به امر نیازمندان»
غزالى می گوید: رسول خدا (صلى الله علیه و آله) سخى ترین مردم بود، بطورى که هیچ وقت درهم و دینارى نزدش نمى ماند، حتى اگر وقتى چیزى نزدش زیادى مى ماند و تا شب کسى را نمى یافت که آن را به او بدهد، به خانه نمى رفت تا ذمه خود را از آن برى سازد و آن را به محتاجى برساند، و از آنچه خدا روزیش مى کرد بیش از آذوقه یک سال از خرما و جوى که در دسترس بود براى خود ذخیره نمى کرد و مابقى را در راه خدا صرف مى کرد، کسى از آن جناب چیزى درخواست نمى کرد مگر اینکه آن حضرت حاجتش را هر چه بود برآورده مى نمود، و همچنین مى داد تا آنکه نوبت مى رسید به غذاى ذخیره یکساله اش از آن هم ایثار مى فرمود، و بسیار اتفاق مى افتاد که قبل از گذشتن یک سال قوت خود را انفاق کرده و اگر چیز دیگرى عایدش نمى شد خود محتاج شده بود.
حضرت على (علیه السلام) فرمود:
رسول خدا (صلى الله علیه و آله) از خوف خداى عزوجل آنقدر مى گریست که سجاده و مصلایش از اشک چشم او تر مى شد، با اینکه جرم و گناهى هم نداشت. (۱)
«سیرة عملی پیامبر اکرم (ص)»
رسول خدا گفتارش از همه فصیح تر و شیرین تر بود و سخنانش همه کلمات کوتاه و جامع و خالى از زوائد و وافى به تمام مقصود بود، و چنان بود که گوئى اجزاى آنان تابع یکدیگرند، وقتى سخن مى گفت بین جملات را فاصله مى داد تا اگر کسى بخواهد سخنانش را حفظ کند فرصت داشته باشد، جوهره صدایش بلند و از تمامى مردم خوش نغمه تر بود. (۱)
«چه کنیم تا قابیل نباشیم؟»
«اصغر طاهرزاده»
«وَ اتْلُ عَلَیْهِمْ نَبَأَ ابْنَیْ آدَمَ بِالْحَقِّ إِذْ قَرَّبا قُرْباناً فَتُقُبِّلَ مِنْ أَحَدِهِما وَ لَمْ یُتَقَبَّلْ مِنَ الْآخَرِ قالَ لَأَقْتُلَنَّکَ قالَ إِنَّما یَتَقَبَّلُ اللَّهُ مِنَ الْمُتَّقینَ. لَئِنْ بَسَطْتَ إِلَیَّ یَدَکَ لِتَقْتُلَنی ما أَنَا بِباسِطٍ یَدِیَ إِلَیْکَ لِأَقْتُلَکَ إِنِّی أَخافُ اللَّهَ رَبَّ الْعالَمینَ. إِنِّی أُریدُ أَنْ تَبُوءَ بِإِثْمی وَ إِثْمِکَ فَتَکُونَ مِنْ أَصْحابِ النَّارِ وَ ذلِکَ جَزاءُ الظَّالِمینَ».(مائده/ آیات 27 تا 29)
و داستان دو فرزند آدم را به حقّ بر آنها بخوان: هنگامى که هر کدام، کارى براى تقرّب (به پروردگار) انجام دادند؛ امّا از یکى پذیرفته شد، و از دیگرى پذیرفته نشد؛ (برادرى که عملش مردود شده بود، به برادر دیگر) گفت: «به خدا سوگند تو را خواهم کشت!» (برادر دیگر) گفت: «(من چه گناهى دارم؟ زیرا) خدا، تنها از پرهیزگاران مى پذیرد! (27) اگر تو براى کشتن من، دست دراز کنى، من هرگز به قتل تو دست نمى گشایم، چون از پروردگار جهانیان مى ترسم! (28) من مى خواهم تو با گناه من و خودت (از این عمل) بازگردى (و بار هر دو گناه را به دوش کشى)؛ و از دوزخیان گردى. و همین است سزاى ستمکاران! (29)
«ما و آینده»
«مصاحبة جبهة فکری و فرهنگی انقلاب با استاد طاهرزاده»
«قسمت پایانی»
سوال: باید به جایگاهی فکر کنیم که از یک طرف قدیمی‌ها و نسل گذشته‌ی انقلاب قرار دارند و از طرف دیگر نسل امروز مدنظر باشد. از یک طرف قدیمی‌ها هستند که دائماً برداشت خود از اسلام و انقلاب را اصیل می‌دانند و بر آن تاکید دارند و از طرفی هم جوانانی هستند که به نظر می‌آید تا حدی هم اهل فکرند و هم اهل انکار و اعتراض. و ما در شرایطی هستیم که در آن شرایط اعتراض و انکار آنها خوب تبیین نمی‌شود، زیرا آن اعتراض‌ها، اعتراض نسبت به تفسیری است از انقلاب که امروز آن تفسیر کارایی لازم را ندارد و شما از آن سخن گفتید. ولی نسل گذشته آن انکار و اعتراض را به انکار انقلاب و انکار اسلام حمل می‌کنند. به نظر شما اگر بخواهیم راه عبوری در این میان ایجاد کنیم که هم پشتیبانی گذشتگان را داشته باشد و هم نسل جدید خود را بر سر سفره‌ی انقلاب احساس کند و مفاهمه‌ای صورت گیرد، چه چیزی باید اتفاق بیفتد؟
«ما و آینده»
«مصاحبة جبهة فکری و فرهنگی انقلاب با استاد طاهرزاده»
«قسمت پنجم»
سؤال: همین‌طور که می‌فرمایید اگر ما در حوزه‌ی هنرمندان آن‌گونه که بیشتر حذفی بوده است ادامه دهیم، اکثر قشر هنرمند را از دست می‌دهیم، در حالی‌که این قشر حتی در بین جوانان جایگاهی دارند و آن جایگاه در حال استحکام بیشتر است.
«ما و آینده»
«مصاحبة جبهة فکری و فرهنگی انقلاب با استاد طاهرزاده»
«قسمت چهارم»
سؤال: این که می‌فرمایید افرادی مثل خانم زارعی از ما هستند به چه معناست یعنی ما فتوحاتی شبیه به فتح مکه در آینده خواهیم داشت که همه ظرفیت‌ها در اختیار انقلاب قرار می‌گیرد یا همین الان قرار گرفته است؟
«ما و آینده»
«مصاحبة جبهة فکری و فرهنگی انقلاب با استاد طاهرزاده»
«قسمت سوم»
سؤال: همین جمله‌ای که می‌فرمایید: «زمانه تغییر کرده و با روش دیگری باید رابطه ها را در بین خود تعریف کنیم». مطلبی نیست که بزرگوارانِ هم‌نسل شما آن را قبول کنند. آیا می‌توان امیدوار بود تا آنچه را شما تحت عنوان گفت و گو در این زمان مطرح می‌کنید با آن افراد به میان آورد و آنها بپذیرند که نباید بر گفته‌ی خود اصرار بورزند و انتظار داشته باشند بقیه قبول کنند؟ آیا فکر می‌کنید آن بزرگواران حاضرند نسبت به سخنان نسل‌های بعدی فکر کنند، به امید آنکه به قول شما در آن گفت‌وگو، حقیقت به ظهور آید؟
«ما و آینده»
«مصاحبة جبهة فکری و فرهنگی انقلاب با استاد طاهرزاده»
«قسمت دوم»
سؤال: در مورد بعضی سخنران‌ها گفته می‌شود سخنان‌شان در متن تاریخی که قرار داریم، نیست. هرچند آن سخنرانان در تاریخ گذشته و در جوانی‌شان سخنانِ به‌جا و مفید داشته‌اند. ما چه تدبیری می‌توانیم به‌کار گیریم برای فهم تفاوت نسلی که قبل از انقلاب در اوج جوانی با آن سخنرانی‌ها فعالیت‌شان آن‌چنان بوده که ملتی را به حرکت درآورد، با نسلی که اکنون در دست همان بزرگواران هستند و سال‌هاست مشاهده می‌کنند منابرشان خلوت شده و در همین رابطه قشر جوان در نماز جمعه‌ها کمتر شرکت می‌کنند، اما به این استنباط نمی‌رسند که دوره منولوگ یا ابلاغ فردی گذشته است. چگونه است که خودشان متوجه این تغییرات نمی‌شوند؟ به نظر شما شرایط طوری است که ما نمی‌توانیم خود را با این شرایط سازگار کنیم و یا در نسبت با این تغییراتی که پیش آمده تعریف کنیم! و یا باید کار کرد تا هرچه بیشتر گویندگان متوجه شرایطی شوند که آنها را در برگرفته و با توجه به فرهنگ شناخت زمانه که در آموزه‌های دینی بر آن تأکید شده، عمل نمایند و سخن بگویند؟
«ما و آینده»
«مصاحبة جبهة فکری و فرهنگی انقلاب با استاد طاهرزاده»
«قسمت اول»
مصاحبه‌ای که در پیش رو دارید، سؤالات عزیزانی است از جبهه‌ی فکری فرهنگی هستند که با دغدغه‌های خود تلاش دارند جواب مناسبی نسبت به مسائلی که در این تاریخ برایشان پیش آمده است؛ بیابند. تا روشن شود در این مرحله از تاریخ انقلاب اسلامی، جایگاه این مسائل کجا باید باشد و از آن مهم‌تر جریان فکری فرهنگیِ انقلابی باید چه موضعی را اختیار کند؟
با توجه به اهمیت موضوع و با نظر به جواب‌های حساسی که استاد مطرح کردند احساس شد خوب است که آن مطالب در اختیار همه‌ی عزیزان قرار گیرد، از آن جهت که امید می‌رود موجب تفکرِ هرچه بیشتر نسبت به شرایط تاریخیِ خود بشویم و بدانیم در تاریخی قرار داریم که اگر مناسب زمانه‌ی خود تفکر کنیم، نقش مهمی در فتحِ تاریخی که انقلاب اسلامی بر آن قدم گذاشته است، خواهیم داشت.
در این مصاحبه بحث بر سر جهان پیش روی ما است از آن جهت که هر ملتی جهانی دارد و جهان ملت ما چگونه جهانی است و چگونه می‌توان آنچه در آغاز انقلاب اسلامی به صورت بالقوه بود در این تاریخ به فعلیت آورد. چه نوع گفت‌وگو و گفتمانی امکان چنین کاری را به ما می‌دهد تا وضعیت انسان‌ها توسط خود انسان‌ها برایشان روشن شود.
سؤال: با توجه به شرایطِ پیش‌آمده احساس می‌شود سردرگمی در بین فعالان فرهنگی وجود دارد، در این شرایط چه باید بکنند؟ آیا باید سکوت کنند؟ یا مطالبه‌گری انجام دهند. دیدگاه و راه‌کار شما چیست؟ با نظر به مشکلات اقتصادی و اجتماعی که در حال حاضر در جامعه وجود دارد، و همچنین اتفاقاتی که در سطح سیاسی رخ داده است که بعضی‌ها شرایط موجود را خطرناک تحلیل می‌کنند و بیم آن را دارند که انقلاب از دست برود، شما شرایط را چگونه تحلیل می کنید؟
واکنش شدید استاد اصغر طاهرزاده
«نسبت به دفن تاج الدین نماینده اصفهان در گلستان شهدای این شهر
«حضرت فاطمه (سلام الله علیها) مقصد خلقت»
به روایت «یا احمد لولاک لما خلقت الافلاک و لولا علی لما خلقتک و لولا فاطمه لما خلقتکما»
«ای احمد (ص) اگر تو نبودی افلاک را خلق نمی‌کردم و اگر علی (ع) نبود تو را خلق نمی‌کردم و اگر فاطمه (س) نبود شما دو نفر را خلق نمی‌کردم.»
از نظر معرفتی چگونه باید نگاه کرد؟ آیا به این معناست که مقام حضرت فاطمه زهرا (س) از پیامبر (ص) و امیرالمومنین (ع) بالاتر است؟
پاسخ استاد اصغر طاهرزاده:
شخصى از امام صادق (علیه السلام) پرسید: آیا عیسى بن مریم کسى را بعد از مردنش زنده کرده، به طورى که عمرى را براى مدتى از سر گرفته باشد و مانند سایرین غذا خورده و بچه دار شده باشد؟ (۱)
حضرت فرمود:
امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
هیچ بدنى از عملى که نیت در آن قوى باشد ناتوان نشد.
شرح مختصر حدیث:
گاهی می شود که انسان اراده می کند به انجام فلان عمل خیر مثلا گرفتن روزه یا خواندن نماز شب و یا حتی انجام یک عمل مباح ولی سخت مثل کسب قهرمانی المپیک در یک رشته ورزشی که مستلزم انجام فعالیتها و تمرینات بسیار شدید و طولانی مدت بدنی است. از آنجایی که بدن ابزار نفس و روح انسان است و این روح و نفس است که بدن را از رختخواب برای انجام نماز شب بلند می کند و یا بدن را به انجام تمرینات سخت وامی دارد.
و در کتاب الدرر و الغرر از على (علیه السلام) روایت شده است که فرمود:
عارف کسى است که نفس خود را بشناسد و او را آزاد سازد، و از هر چیزى که دورش مى کند منزهش بدارد.
علامه طباطبایی: یعنى از اسیرى هواى نفس و بندگى شهوات آزادش کند.
و نیز در کتاب مزبور از آن جناب روایت شده که فرمود:
بزرگترین جهل ها و جهل انسان است به نفس خویش.
قال الله تعالی:
هر کس به مقتضاى رضاى من عمل کند من او را به سه خصلت وا مى دارم:
اول: شکرى به او یاد مى دهم که آمیخته با جهل نباشد.
دوم: به ذکرى موفقش مى کنم که فراموشى در آن راه نداشته باشد.
سوم: محبتى از خودم در دلش مى اندازم که محبت هیچ یک از مخلوقاتم را بر آن محبت ترجیح ندهد.
اى کسانى که ایمان آورده اید بر شما باد رعایت نفس خودتان، چه آنان که گمراه شده اند گمراهیشان بشما ضرر نمى رساند اگر شما خود راه را از دست ندهید، بازگشت همه شما به خداست و پس از آن آگاهتان مى کند به آنچه عمل مى کردید. (105)
مؤ منین مسؤول گمراهى اهل ضلالت نیستند. از ضلالت آنها نهراسند و تحت تاثیرقرار نگیرند
«آخر الزمان در کلام امام صادق (ع)»
و در روضه کافى از محمد بن یحیى از احمد بن محمد از بعضى اصحابش و نیز على بن ابراهیم از پدرش از ابن ابى عمیر روایت کرده اند که امام صادق (ع) فرمودند:
آیا نمی دانى که هر کس منتظر امر ما باشد و بر اذیتها و ترسها که امروز می بیند صبر کند، فردا در زمره ما خواهد بود،
پس هر زمان دیدى حق مرده و اهلش از بین رفته اند و جور و ستم همه جا را فرا گرفته و قرآن کهنه شده و چیزهائى در آن پدید آمده که در آن نیست
و دیدى که قرآن طبق هوا و هوسها توجیه و تفسیر می شود
و دیدى که دین وارونه شده، آنچنانکه کاسه وارونه می شود
و دیدى که اهل باطل بر اهل حق آقائى و سرورى می کنند
و دیدى که شر ظاهر گشته و از آن نهى نمی شود بلکه از اهل شر دفاع می شود
خداوند در آیه ۶۷ سوره مائده می فرماید: «ان الله لا یهدى القوم الکافرین» مبنی بر اینکه خداوند قوم کفار را هدایت نمى کند، آیا این جمله منافى سراپاى قرآن و مخالف صریح عقل نیست؟! خداوندى که خود تمامى وسایل هدایت را که یکى از آنها فرستادن انبیا و کتابهاى آسمانى است فراهم فرموده، آیا معقول است همین خداى مهربان از طرفى به انبیاى خود اصرار بورزد که بندگان مرا به خدایشان آشنا کنید و از طرفى خودش بفرماید: خداوند کفار را هدایت نمى کند مگر اینکه حجت خالص بر آنها تمام شود؟! و آیا جز این است که ما به چشم خود مى بینیم که خداوند کفار را یکى پس از دیگرى هدایت مى کند؟!
پاسخ علامه طباطبایی:
«آخر الزمان در کلام پیامبر اکرم (ص)»
عبد الله بن عباس می گوید: با رسول خدا به زیارت حج رفتیم ، همان حجى که بعد از آن رسول خدا (ص) از دنیا رفت ، و یا به عبارت دیگر حجة الوداع - رسول خدا (ص) در کعبه را گرفت و سپس روى نازنین خود را به طرف ما کرد و فرمود: مى خواهید شما را خبر دهم از علامات قیامت؟
و در آن روز سلمان رضى الله عنه از هر کس دیگر به آن جناب نزدیک تر بود، لذا او در پاسخ رسول خدا (ص) عرضه داشت: بله یا رسول الله.
حضرت فرمود:
همیشه برایم سوال است که چرا ابدال اولیا خدا و عرفا همه مرد هستند و اگر هم در بین ایشان زن باشد خیلی موارد کم و انگشت شماری هستند. آیا زنان ذاتا استعداد کمتری برای پیشرفت معنوی دارند؟ اگر جواب مثبت است علت آن چیست و اگر جواب منفی است و به نظر شما زنان و مردان امکان رشد یکسانی از نظر ایمانی و پیشرفت معنوی دارند پس چرا در عمل و آن چه ما در طول تاریخ دیده ایم به گونه دیگری است و علت را در کجا باید جستجو کرد؟
پاسخ استاد اصغر طاهرزاده:
چرا رهبری در موضوع فساد اقتصادی شخصا ورود نمی کنند؟
یکی از سؤالاتی که امروزه ذهن برخی افراد را درگیر خود کرده این است که چرا رهبرانقلاب رفتاری مانند امیرالمومنین (ع) با ابن هرمه محتکر بازار اهواز ندارند؟
